In de land- en tuinbouw is het gebruik van gewasbescherming en kunstmest gemeengoed om de productie te ondersteunen. Er is echter nog een groep van stoffen die een positief effect heeft op zowel opbrengst als kwaliteit: biostimulanten.
Het zijn middelen die onder de nieuwe meststoffenverordening EG 2019/1009 vallen, met een aantoonbare werking voor de groei van het gewas, betere opnamen van voedingsstoffen en/of het reduceren van abiotische stress (door temperatuur, licht, water, bodemsamenstelling etc.).
Het aantal producten dat tot de biostimulanten wordt gerekend is groot en uiteenlopend. Aan de basis ervan staan bijvoorbeeld zeewier- en algenextracten, humuszuren, bio-meststoffen, eiwitten, aminozuren, chitine en compost, maar ook veel micro-organismen. In veel gevallen is de werking gebaseerd op een combinatie van stoffen. Ook de claims die aan producten worden gehangen zijn talrijk en gevarieerd.
Nu de ontwikkeling naar weerbare teeltsystemen versneld in gang wordt gezet, groeit de belangstelling voor biostimulanten. Wereldwijd worden die al breed toegepast. Wat de acceptatie in Nederland tegenhoudt, is de onduidelijkheid die er bij de telers bestaat over de specifieke werking. Dat is niet onlogisch: de teeltomstandigheden zijn in Nederland meestal optimaal, zodat biostimulanten nu nog niet veel toegevoegde waarde hebben. Maar in de nieuwe weerbare teeltsystemen wordt verwacht dat ze juist een belangrijke rol gaan spelen.
Er is weliswaar een nieuwe Europese wet voor biostimulanten goedgekeurd (inwerkingtreding in 2022), maar die wet lost het probleem maar voor een deel op. Er komen meer producten bij met een CE-keurmerk, die op werking en veiligheid zijn getest. Er vallen echter slechts vier groepen van micro-organismen onder de nieuwe wet. Dat zijn er veel minder dan er in de praktijk nu al beschikbaar zijn.
Het resultaat is dat alle andere biostimulanten geen CE-toelating krijgen. Die verdwijnen van de markt of krijgen niet eens de kans voor een commerciële introductie, omdat producenten het een te grote hindernis vinden om toelating aan te vragen. Artemis pleit voor uitbreiding van de nieuwe EU-verordening met meer groepen micro-organismen