Binnen het UP Gewasbescherming 2030 is de afgelopen vier jaar onder aanvoering van LTO Nederland het praktijkprogramma ‘Weerbaarheid in de praktijk’ uitgevoerd.
Samen met boeren en tuinders is gewerkt aan weerbare teeltsystemen die tegen een stootje kunnen en dus veel minder chemie nodig hebben om planten te beschermen. Dit betekent ook minder belasting van het milieu en gebruikmaken van de kracht van de natuur. Randvoorwaarden zijn haalbaarheid en betaalbaarheid van oplossingen. Op het onlangs gehouden eindsymposium gaf Susanne Sütterlin van het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) aan dat de Nederlandse overheid ook in de toekomst zal blijven investeren in een systeemaanpak voor het weerbaar en duurzaam maken van teelten. Dat is ook nodig, want het aantal en de hoeveelheid synthetische gewasbeschermingsmiddelen zal in de komende jaren alleen maar afnemen.
De kreeft als metafoor voor verandering
Keynote-spreker Yousri Mandour ging, met de kreeft als metafoor, in op het veranderingsproces naar weerbaar telen. Net zoals de kreeft zijn oude pantser afwerpt om te kunnen groeien – en zich in die kwetsbare fase blootstelt aan risico’s – zo moeten ook agrariërs, ketenpartners en beleidsmakers durven loslaten en veranderen. Mandour gaf vier krachtige inzichten mee voor de transitie naar minder chemie:
-
Wees moedig en omarm het gevoel van ongemak;
-
Denk na over het proces om transformatie in te gaan;
-
Accepteer dat er geen rendement zal zijn tijdens transformatie;
-
Durf je oude werkwijze los te laten.
De agrarische sector ondervindt dat de transitie naar weerbare teeltsystemen een enorme opgave is. Mandour gaf aan dat diegenen die geen toekomstperspectief zien, moedeloos verlamd dreigen te raken. Het helpt niet om bij de pakken neer te gaan zitten en af te wachten hoe de wal het schip keert.
Samenwerken om doelen te bereiken
Het doel van het praktijkprogramma is het versnellen van de ontwikkeling en toepassing van (bouwstenen voor) weerbare, nagenoeg emissieloze teeltsystemen in de praktijk. In twaalf sectorale en regionale pilots zijn talloze praktijkexperimenten uitgevoerd, samen met partners en telers. Er zijn concrete stappen gezet richting een geïntegreerde aanpak van ziekten, plagen en onkruid. Het programma geeft daarmee een belangrijke impuls aan het behalen van de gewasbeschermingsdoelen in 2030. Ron Mulders, portefeuillehouder Gezonde Planten LTO Nederland, sloot het symposium af en riep op om het momentum vast te houden en te blijven investeren in onderzoek en vertaling naar de praktijk. Het bewustzijn bij telers en ketenpartners is gegroeid, maar samenwerking is cruciaal om de noodzakelijke transitie daadwerkelijk te realiseren. Als Artemis werken wij hier graag aan mee.
Meer informatie over het praktijkprogramma en de resultaten kunt u vinden op GroenKennisnet.
Foto: Rolf van Koppen