In de Nederlandse landbouw zijn momenteel 26 werkzame stoffen in gebruik die onder de brede definitie van PFAS vallen. Deze stoffen zijn toegelaten via het Europese toelatingssysteem voor gewasbeschermingsmiddelen. Toch roept hun aanwezigheid vragen op, mede doordat veel telers niet weten welke middelen onder deze definitie vallen.
Om hierin duidelijkheid te bieden, heeft CLM op verzoek van telers een overzichtelijke FLYER (PDF | 3 MB) ontwikkeld. Deze bevat een lijst van 117 middelen waarin werkzame stoffen voorkomen die onder de PFAS-definitie vallen, inclusief een indicatie van de gewassen waarvoor ze zijn toegelaten.
Niet alle PFAS zijn gelijk
PFAS is een verzamelnaam voor duizenden stoffen, waarvan sommige nauwelijks afbreken en zich kunnen ophopen in het milieu. Deze zogenoemde “forever chemicals” zorgen begrijpelijkerwijs voor maatschappelijke zorgen. Tegelijkertijd is het belangrijk te onderkennen dat PFAS een zeer diverse groep stoffen omvat, die sterk kan variëren in eigenschappen en risico’s.
Een klein aantal werkzame stoffen in gewasbeschermingsmiddelen bevat één of meerdere fluor-atomen en valt daarmee onder de brede PFAS-definitie van de OESO. Deze stoffen worden specifiek toegepast om de werking van het middel te versterken of stabieler te maken. Belangrijk is dat ze alleen worden toegelaten na een uitgebreide beoordeling op veiligheid, milieu-impact en afbreekbaarheid. Daarbij geldt dat ze aantoonbaar afbreken onder veldomstandigheden en zich niet ophopen in het milieu.
Waarom deze nuance ertoe doet
De Europese gewasbeschermingsverordening (EG) 1107/2009 stelt strikte eisen aan de toelating en beoordeling van werkzame stoffen. De veiligheidstoets is wetenschappelijk onderbouwd en wordt periodiek herhaald, zodat ook nieuwe inzichten worden meegenomen. Hierdoor is gewaarborgd dat middelen waarin stoffen voorkomen die onder de PFAS-definitie vallen, alleen worden toegelaten als ze veilig zijn voor mens, dier en milieu.
Een hulpmiddel voor helderheid
Gewasbescherming is essentieel om gewassen te beschermen tegen ziekten, plagen en onkruiden. Transparantie over het gebruik van stoffen is daarbij cruciaal. De nieuwe flyer van CLM biedt telers en andere betrokkenen inzicht in welke middelen werkzame stoffen bevatten die onder de PFAS-definitie vallen, en helpt zo het gesprek op een inhoudelijke en genuanceerde manier te voeren.
Gerelateerde artikelen:
PFAS in gewasbeschermingsmiddelen | 27 oktober 2024